III Gala Orderu Rzeki Wisły
Sandomierz, 28 lutego – 1 marca 2020 r.
Cieszymy się, że Gala Orderu Rzeki Wisły, która od samego początku ma swoje miejsce w sandomierskim Zamku Kazimierzowskim, oraz innych wspaniałych obiektach jednego z najpiękniejszych polskich miast, wpisuje się na stałe zarówno w oficjalny kalendarz miejskich wydarzeń kulturalnych, jak i tych najważniejszych ogólnopolskich imprez związanych z Wisłą. Fakt, że wydarzenie to ma wielu zwolenników oraz partnerów działa na nas mobilizująco na tyle, że każda następna edycja Gali jest dla nas coraz większym wyzwaniem.
Wzorem poprzednich, rok 2019 również pokazał nam Królową Polskich Rzek w nowym, tyleż niepowtarzalnym, co zaskakującym świetle. Powiedzieć, że był to rok doświadczeń, realizacji wyzwań, marzeń i niezwykłych planów – to jakby nie powiedzieć nic. Dlatego tak ważne jest aby, oprócz celebrowania nadania tytułu Kawalera Orderu Rzeki Wisły 2019, w czasie Gali Orderu Rzeki Wisły odbyły się wydarzenia towarzyszące. Zarówno te bardziej, lub mniej, formalne spotkania przysłużą się podsumowaniu minionego sezonu wiślanego i pomogą w planowaniu kolejnych, nowych, wspólnych przedsięwzięć – odważnych, bazujących na dobrych doświadczeniach i praktykach.
Order Rzeki Wisły – honorowe odznaczenie dla osoby najbardziej zasłużonej dla odtwarzania, rozwoju oraz popularyzacji tradycji flisackich i szkutniczych w Polsce – wręczony został po raz pierwszy, 23 lutego 2018 roku w Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Sandomierzu. Do tej pory tytuł Kawalera Orderu Rzeki Wisły otrzymało dwóch niezwykłych ludzi. Uhonorowano nim Zbigniewa Gąsowskiego, założyciela i wieloletniego prezesa Stowarzyszenia „Loara-Wisła” oraz szypra Flisu Królewskiego, wydawcę reprintów archiwalnych publikacji wiślanych - Jarosława Kałużę.
Inicjatorem ustanowienia Orderu jest środowisko kultywujące tradycje szkutnictwa i żeglugi po Wiśle tradycyjnymi łodziami drewnianymi. Idea imprezy odwołuje się do dawnych dorocznych spotkań zawodowych cechów rzemieślniczych i kupieckich, głównie flisackich i szkutniczych, mających na celu podsumowanie sezonu spławnego i wspólne zaplanowanie kolejnego. Order wręczany corocznie, przyznaje kapituła pod przewodnictwem pomysłodawcy odznaczenia, retmana flisackiego, nauczyciela i popularyzatora polskich tradycji wodniackich Mieczysława Łabęckiego.
Gala Orderu Rzeki Wisły jest uroczystością nadania tytułu Kawalera Orderu Rzeki Wisły, której już trzecia edycja odbywa się w sandomierskim Zamku Kazimierzowskim. Ma charakter oficjalny i podniosły. Jest wydarzeniem apolitycznym, a jego ceremoniał nawiązuje do najpiękniejszych, staropolskich uroczystości. Uczestniczą w nim wodniacy i flisacy z całego kraju. Większość działań w zakresie organizacji Gali jest realizowanych nieodpłatnie i społecznie przez osoby i instytucje, dla których dobro Rzeki Wisły jest wyjątkowo istotne.
Tegoroczna edycja Gali obfitować będzie w szereg wydarzeń, które zainteresują każdego pasjonata największej z polskich rzek. Już po raz drugi, na płycie sandomierskiego rynku staną wiślane łodzie, a w Ratuszu, każdy zainteresowany tradycjami rzemieślniczymi doliny Rzeki Wisły, będzie mógł wziąć udział w spotkaniu z tymi, którzy na co dzień zajmują się ich kultywacją. W tym roku jest nam niezmiernie miło, że do tandemu koordynatorów Paneli Szkutniczych czyli Andrzeja Stańskiego i Marii Dryhub, dołączyła, z ramienia Narodowego Muzeum Morskiego, reprezentująca Dział Historii Żeglugi Śródlądowej Jadwiga Klim.
W trakcie uroczystości nadania tytułu Kawalera Orderu Rzeki Wisły, będziemy mogli również oklaskiwać wyłonionego w plebiscycie Mistrza Szkutnictwa Tradycyjnego - wyróżnienia do którego pretendują wyłącznie szkutnicy ludowi z naszego kraju. Mistrz Szkutnictwa Tradycyjnego – to tytuł przyznawany przez armatorów, szyprów wiślanych oraz osoby zasłużone dla Królowej Polskich Rzek.
Nowością będzie uroczyste spotkanie z Kawalerem Orderu Rzeki Wisły w sandomierskim ratuszu. Wiwat na cześć tegorocznego laureata będzie można wygłosić wznosząc toast zdrowym, bezalkoholowym napojem regionalnym. Będzie to znakomita okazja do spotkania się z Kapitułą Orderu Rzeki Wisły, oficjelami oraz aktywistami wiślanymi z całego kraju.
Również w niedzielę, już po raz drugi, wszyscy uczestnicy będą mogli wziąć udział w spacerze ścieżką turystyczną pt. „Wiślanym szlakiem po Sandomierzu”. Nie każdy wie jakie historie wiślane opowiadają nam poszczególne zabytki Sandomierza. Wielu z tych, którym historia prastarego grodu nie jest obca, będzie zaskoczonych ciekawostkami związanymi czy to z historią ratownictwa wodnego, czy flisactwem i związanym z nim kupiectwem. Klimatu dla zwiedzania Sandomierza dostarczą przebudzone ze snu tradycyjne wiślane pychówki, które na krótki czas zagoszczą na sandomierskim Starym Rynku.
W ramach dodatkowych atrakcji proponujemy kolejne spotkanie z „Szamanem z Rzeki”. Autorzy zaprezentują swoje opowiadania i połączą z czytaniem wybranych fragmentów oraz twórczą improwizacją w zakresie tworzenia bajek. Nagrodzimy też najpiękniejsze prace plastyczne przedszkolaków. Jednym słowem, szykuje się nie lada atrakcja dla najmłodszych, którzy oprócz poznania historii i bohaterów baśniowego świata rzeki Wisły będą mogli rozwinąć się twórczo.
Środowisko wiślanych pasjonatów Górnej Wisły, Sandomierza oraz Ziemi Sandomierskiej dokłada wszelkich starań aby ugruntować nasz region jako kolebkę tradycji flisackich i wodniackich . III Gala Orderu Rzeki Wisły jest niezwykle ważną inicjatywą, która znakomicie wpisuje się w inne lokalne inicjatywy. Zaliczamy do nich wiosenne i jesienne sprzątanie Wisły, wyprawy warszawskie i udział w obchodach Godziny „W”, organizacja Flisów i Rejsów Niepodległości (11 listopada) oraz innych pionierskich wydarzeń takich jak „Dookoła Wody Festival”, czy rejsy edukacyjne „Sandomierką” - unikatową łodzią historyczną typu dubas.